Czeszczewik D., Czortek P., Jaroszewicz B., Zub K., Rowiński P., Walankiewicz W. 2020. Climate change has cascading effects on tree masting and the breeding performance of a forest songbird in a primeval forest. Science of the Total Environment 747: 1-13, nr 142084.

Globalne ocieplenie wpływa na wszystkie organizmy, ale jeszcze stosunkowo niewiele wiemy które gatunki na tych zmianach skorzystają a które stracą. Ważne jest więc przewidywanie skutków zmian zachodzących w ekosystemach. Prowadzone w Puszczy Białowieskiej przez 30 lat badania nad ptakami, gryzoniami, owadami oraz drzewami wykazały ciekawe powiązania między tymi organizmami. W pracy analizowano parametry klimatyczne (temperaturę, opady i pokrywę śnieżną), aby określić wpływ pogody na każdy poziom troficzny. Okazało się, że wraz z ocieplaniem się klimatu zwiększa się częstotliwość masowego owocowania drzew leśnych (dębu, grabu) co wyzwalało kaskadowe efekty u poszczególnych organizmów. Co kilka lat (ostatnio coraz częściej) drzewa te produkują olbrzymie ilości nasion, co powodowało gwałtowny wzrost liczebności gryzoni leśnych, którym dodatkowo sprzyjają lekkie zimy. Muchołówka białoszyja – niewielki ptak owadożerny licznie gnieżdżący się w dziuplach, w latach wysokich liczebności gryzoni ponosiła wysokie straty w lęgach. Głównym drapieżnikiem ptasich lęgów jest kuna leśna, ale najliczniejszy gryzoń - myszarka leśna - jest wszystkożerna i potrafi wspinać się na drzewa i plądrować ptasie gniazda. Opady atmosferyczne były dodatnio skorelowane z owocowaniem drzew, liczebnością gąsienic i stratami w lęgach ptaków. Liczebność myszarki leśnej była dodatnio skorelowana z poziomem drapieżnictwa na lęgach muchołówki (rok bieżący) i ujemnie - z liczebnością gąsienic (w następnym roku). Badania opisane w tej pracy podkreślają zależności pomiędzy drzewami, gryzoniami, gąsienicami i ptakami gniazdującym w dziuplach. Przewiduje się, że obecne globalne trendy zmian klimatycznych będą miały negatywny wpływ na muchołówkę, ze względu na kaskadowe efekty ze strony powyższych gatunków. Można przypuszczać, że dalsze ocieplanie klimatu spowoduje też istotne zmiany w całym zespole ptaków, a także innych grup organizmów.

Odnośniki:
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0048969720356138